Szkoła Sobotnia | Wydane 2019/12/28

Przywódcy w Izraelu

Pisze Jan Pollok

Kto był najlepszym przywódcą wszechczasów? Kiedy umieścimy Pana Jezusa na czele naszej listy najlepszych przywódców opisanych w Biblii, którzy przywódcy zajmują kolejne trzy miejsca na twojej liście?

Jakie kryteria powinniśmy zastosować, aby wyselekcjonować dobrych przywódców? Czy powinniśmy spojrzeć na skuteczność i trwałość ich dzieła? Czy może powinniśmy wziąć pod uwagę ich społeczne zaangażowanie? Autor naszego podręcznika zaproponował całą listę postaci. Jego lista skupia się jednak przede wszystkim na postaciach ze Starego Testamentu. Na pewno moglibyśmy do niej dodać sporo imion. Na przykład z Nowego Testamentu moglibyśmy wymienić postać apostoła Pawła jako wielkiego przywódcy wczesnego Kościoła. Kolejną osobą, która pojawia się w moim umyśle jako szczególny przywódca jest Barnaba. Niekoniecznie możemy go klasyfikować jako wielkiego lidera, któremu udało się wiele osiągnąć, ale myślę, że styl jego przywództwa był wspaniały. W jego osobie mamy człowieka, który był chętny w uprzejmy sposób i konsekwentnie myśleć nieszablonowo i wykonywać rzeczy, które nie mieściły się w głowie innych przywódców. To on pierwszy wyruszył do Antiochii. Był pierwszym który wyciągnął rękę w stronę Pawła, który był prześladowcą. On był tym, który odważył się sprzeciwić Pawłowi w kontekście Jana Marka i próbował go nakłonić, aby zmienił swoje zdanie w sprawie młodego misjonarza. Podziwiam Barnabę! Może nie dokonał on takiego dzieła jak Mojżesz, ale jeżeli chodzi o styl przywództwa był on niezwykły.

Na pewno przywództwo Mojżesza w Starym Testamencie jest godne uwagi. Wydaje mi się, że Mojżesz miał do spełnienia najtrudniejsze zadanie. Wśród wielkich przywódców Starego Testamentu warto wymienić Jozuego, który kontynuował dzieło Mojżesza. Jestem pod wrażeniem przywództwa Jozuego, który wydaje się być bardzo wiarogodnym człowiekiem i bardzo pokornym. Jego przemówienia do narodu są poruszające. Początkowo obawiał się być przywódcą. Zajęcie stanowiska przywódcy po takiej postaci jak Mojżesz nie było rzeczą łatwą. Często jednak ludzie, którzy obawiają się być przywódcami, okazują się być najlepszymi. Ci z kolei którzy chcą zająć przywódcze stanowiska bardzo często nie są dobrymi przywódcami. Było coś szczególnego w prawości Jozuego, ale była w nim także siła i wiara w Boże obietnice. Nie mogę się nadziwić w jaki sposób Jozue poprowadził ludzi jako przywódca.

Nie wiem, czy można byłoby ją nazwać przywódczynią, ale wydaje mi się, że bardzo ciekawą postacią jest Tabita albo Dorkas. Jej wpływ na życie lokalnego społeczeństwa poznajemy dopiero po jej śmierci. Całe lokalne społeczeństwo, smuciło się z powodu jej śmierci. Czy znasz jakąś osobę, której śmierć spowodowała szczery smutek całego społeczeństwa? Mamy w Biblii kilka takich imion, które zachwycają nas stylem swojego życia. Możemy powiedzieć, że byli to mali wielcy ludzie w Biblii.

Przywódcą, który wyróżnia się wśród leaderów Starego Testamentu jest Jonatan. Moim zdaniem jest on starotestamentowym typem Barnaby. Gdybyśmy mieli dokonać wyboru pomiędzy Jonatanem i Dawidem ze względu zaangażowanie w służbę, Jonatan był niewątpliwie człowiekiem prawego charakteru i wielkich wartości.

W różnego rodzaju quizach na temat ulubionych postaci biblijnych Dawid jest najczęściej wymieniany jako ulubiona postać ze Starego Testamentu. Co ciekawe, z kolei Piotr jest najczęściej wybierany jako ulubiona postać z Nowego Testamentu. Być może dzieje się tak dlatego że jako ludzie lubimy identyfikować się z tymi postaciami do których jesteśmy podobni. Piotr jest nowotestamentowym kontrapunktem Dawida. Dawid był w każdej sytuacji bardzo wyrazistą postacią. Działał jak armata, roztrzaskiwał wszystko, a potem żałował i pokutował. Następnie znowu robił coś głupiego i potem znowu robił coś wspaniałego. Piotr był bardzo podobny do Dawida w tym co robił.

Jednym z ciekawych elementów charakteru Dawida był ten, że był on niezwykle uczciwy w przyznawaniu się do swoich błędów. Bardzo podoba mi się charakter Piotra po nawróceniu. Był on nieustraszony w swoim działaniu i pozwalał się kierować.

W końcu spójrzmy na Ezdrasza i Nehemi asza, który z nich był bardziej skuteczny jako przywódca? Wydaje mi się, że bardziej skuteczny był Nehemiasz, wszystko zależało jednak od tego czego dotyczyło zadanie. Lektura księgi Ezdrasza stawia przed nami wyzwanie. Możemy wyraźnie prześledzić dzieło Nehemiasza i możemy zaobserwować różne wyniki jego pracy. Nie wiemy jednak jaki skutek wywarł Ezdrasz na lokalną wspólnotę. Chciałbym to wiedzieć. Wydaje mi się jednak, że księga Ezdrasza jest bardziej „pokornie” napisana, jeżeli można tak powiedzieć. Nehemiasz często powtarza, „Panie, zachowaj to w pamięci ku mojemu dobru!” Być może jest to formuła literacka, ponieważ podobnymi wyrażeniami posługiwał się autor apokryficznej księgi Starego Testamentu - księgi Tobiasza. (Tob 3,3)

Warto również zwrócić uwagę na ciekawą opinię autora ksiąg Królewskich na temat dwóch wielkich królów judzkich Hiskiasza i Jozjasza. Który z nich był lepszym królem?

Hiskiasz

„Na Panu, Bogu Izraela, polegał, tak że nie było po nim takiego jak on w gronie wszystkich królów judzkich, ani w gronie jego poprzedników. 6 Był przywiązany do Pana i nie odstępował od niego, przestrzegając przykazań, jakie Pan nadał Mojżeszowi.” (2Krl 18,5-6)

Jozjasz

„Nie było przed nim takiego króla jak on, który by wrócił do Pana z całego swego serca i z całej swojej duszy, i ze wszystkich sił swoich ściśle według zakonu Mojżeszowego; po nim też już nie wystąpił taki jak on.” (2Krl 23,25)

Czy biblijna ocena tych przywódców ma wpływ na naszą ocenę? Wydaje mi się, że to co mamy w 2 Krl jest raczej formułą, którą zastosował autor ksiąg Królewskich na opisanie cech dobrego króla.

Musimy być bardzo ostrożni, gdy oceniamy przywódcze talenty. Mam wrażenie, że rada apostoła Pawła odnośnie oceny dobrego przywódcy jest bardzo ciekawa i powinniśmy jej uważnie wysłuchać.

6 A ja odniosłem to do siebie samego i do Apollosa przez wzgląd na was, bracia, abyście na nas się nauczyli nie rozumieć więcej ponad to, co napisano, żeby nikt z was nie wynosił się nad drugiego, stając po stronie jednego nauczyciela przeciwko drugiemu. 7 Bo któż ciebie wyróżnia? Albo co masz, czego nie otrzymałbyś? A jeśli otrzymałeś, czemu się chlubisz, jakobyś nie otrzymał? (1Cor. 4:6-7)

Pokora jest najważniejszą cechą charakteru przywódcy, którą powinniśmy rozwinąć.

Ostatnią rzeczą, o której chciałem wspomnieć jest ta, że Pan Jezus powiedział, iż przywództwo jest ideałem. Dyskusję na temat przywództwa musimy zawsze rozpoczynać i kończyć od Pana Jezusa, który jest ideałem i modelem. Odpowiadając Janowi i Jakubowi, gdy ci, poprosili o przywódcze stanowiska Pan Jezus pomaga nam zdefiniować ideał przywódcy.

„Wiecie, iż książęta narodów nadużywają swej władzy nad nimi, a ich możni rządzą nimi samowolnie. 26 Nie tak ma być między wami; ale ktokolwiek by chciał między wami być wielki, niech będzie sługą waszym. 27 I ktokolwiek by chciał być między wami pierwszy, niech będzie sługą waszym. 28 Podobnie jak Syn Człowieczy nie przyszedł, aby mu służono, lecz aby służył i oddał życie swoje na okup za wielu.” (Mt 20,25-28)

Oświadczenie Jezusa definiuje raczej etos przywództwa niż dostarcza wskazówek dotyczących konkretnych zadań jakie ma wykonać przywódca. Jest to bardzo trudne zadanie dla przywódców, aby zachować etos, który wyznaczył Pan Jezus. Przywódca, który potrafi zachować ten etos może być uważany za wielkiego lidera. Nie potrafię powiedzieć, dlaczego jest to tak bardzo trudne. Niestety tak łatwo jest służyć sobie, być aroganckim despotycznym i wysoko zadzierać nosa nawet wtedy, gdy wydaje się nam, że wykonujemy Boże dzieło. Często musimy zmagać się z naszym ego. W niektórych sytuacjach ego jest bardzo dobrym instrumentem, niestety w większości przypadków jest bardzo niebezpiecznym elementem. Zadanie przywódcze zostało nam dane w specjalnym celu, aby reformować, motywować, zmieniać i rozwijać.

Lekcja w tym kwartale stawiała nam wyzwania, nie była łatwa. Ezdrasz i Nehemiasz zmagali się z bardzo trudnymi okolicznościami, które możemy sobie tylko wyobrazić. Niektóre mocne metody, które stosowali korespondowały z trudnymi czasami w jakich przyszło im żyć. Musimy być bardzo ostrożni, gdybyśmy chcieli je zastosować dzisiaj.

 

DO PRZEMYŚLENIA

Ocena różnych przywódców Biblii ze względu na ich mocne i słabe strony jest intrygującym zadaniem.

Spójrzmy na kilka grup przywódców opisanych w Biblii. Spróbuj uszeregować ich w obrębie każdej z następujących grup. Kto według ciebie jest najlepszym liderem z tej grupy?

Józef, Mojżesz, Aaron i Jozue - uszereguj ich pod względem skuteczności.

Debora, Barak, Gedeon, Samson i Jefta - uszereguj ich ze względu na jakość przywództwa.

Samuel, Saul, Jonathan, David - uszereguj według kwalifikacji moralnych, które powinien mieć przywódca Izraela.

Andrzej, Piotr, Dorka (Tabita) - uszereguj pod względem zastosowania służebnego modelu przywódcy.

Ezdrasz i Nehemiasz – który z nich był bardziej skutecznym przywódcą?

Rada apostoła Pawła: Jeśli dobry przywódca jest chętny uznać swoje umiejętności przywódcze, musi pamiętać o radzie apostoła Pawła:

A ja odniosłem to do siebie samego i do Apollosa przez wzgląd na was, bracia, abyście na nas się nauczyli nie rozumieć więcej ponad to, co napisano, żeby nikt z was nie wynosił się nad drugiego, stając po stronie jednego nauczyciela przeciwko drugiemu. Bo któż ciebie wyróżnia? Albo co masz, czego nie otrzymałbyś? A jeśli otrzymałeś, czemu się chlubisz, jakobyś nie otrzymał? 1Cor. 4:6-7

Komentarze